tekst: Marit en Lia
Je leest graag en vindt het eigenlijk ook wel fijn om een boek in je handen te hebben: lekker bladeren, de geur van het papier, geen vermoeide ogen of lege batterij, heerlijk! Toch knaagt het weleens, want een boek… tja, dat betekent papier, gemaakt van bomen. En konden we die niet beter later staan om de CO2 voor ons uit de lucht te halen? Is een e-reader misschien toch duurzamer? Een goede vraag. Hoe zit dat nu eigenlijk?
Papieren boek: papier
In Nederland hebben we het best goed voor elkaar: minimaal 80% van al het papier wordt hergebruikt. Kranten bijvoorbeeld worden tot wel ZEVEN keer gerecycled! Impact is er natuurlijk alsnog, het kost de nodige energie en tien tot vijftien liter water per kilo papier om ervoor te zorgen dat jij morgen weer een krant in de bus hebt. En je kunt papier niet eeuwig blijven recyclen, dus uiteindelijk zijn er toch weer bomen nodig (hoewel er ook papier uit olifantenpoep en zelfs steen kan worden gemaakt!).
Andere grondstoffen
Papier is natuurlijk niet de enige grondstof die nodig is voor het maken van een boek. Andere stoffen zoals laminaat (voor het beschermen van de kaft) en inkt zijn niet zo makkelijk in duurzame variant te verkrijgen. Al zijn ook daar toffe ontwikkelingen gaande – zoals inktpigmenten op basis van koffiedrab! En dan moet je boek natuurlijk ook nog getransporteerd worden. Gelukkig zijn er tegenwoordig steeds meer mini-biebs en andere plekken waar we onze boeken naar toe kunnen brengen in ruil voor andere boeken.
E-reader: ook niet ‘schoon’
Aan de andere kant is de e-reader ook niet zo onschuldig, want in dat apparaat zitten – net als vrijwel alle elektrische apparaten –niet-duurzame en grondstoffen (metalen, mineralen), onder meer afkomstig uit vervuilende mijnbouw, zodat de (verborgen) impact van een e-reader groot is. En de boeken die je erop leest hebben dan wel geen transport nodig, maar moeten wel ergens opgeslagen worden. Wat weer veel elektriciteit kost. De e-reader heeft als voordeel dat er geen papier wordt verbruikt en dat je er lang mee zou moeten kunnen, maar techniek veroudert snel en een e-reader is slecht te recyclen.
De hamvraag: ben je een boekenwurm?
Weeg je beide opties tegen elkaar af, zoals bijvoorbeeld De Correspondent gedaan heeft, dan blijkt een e-reader pas duurzamer dan een gewoon boek als je er minimaal 30 boeken op leest. Ben jij niet zo’n boekenwurm? Dan is een papieren boek voor jou de meest duurzame optie. Maar wat let je om eerst in de plaatselijke bieb te gaan snuffelen of te kijken of dat ene boek dat je wilt hebben niet tweedehands te krijgen is? Verslind je wekelijks 2 á 3 boeken? Dan kan je het best voor een e-reader gaan! Liefst natuurlijk een op zonne-energie.