Aan het begin van dit jaar nam ik mezelf voor om een jaar lang bij te houden hoeveel nieuwe spullen ik kocht. Maar zoals wel vaker met goede voornemens gebeurt, verzandde mijn poging al halverwege januari. Ik liet me voor de zoveelste keer overvallen door de verjaardag van onze jongste (best erg, ik weet het). Ze is in de tweede week van januari jarig en ik realiseer me al een paar jaar dat ik ruim op tijd achter een cadeau aan moet, omdat december met alle feestdagen om vliegt, maar ook deze keer kwam het weer op het laatst aan. En zie dan nog maar eens rustig op zoek te gaan naar iets tweedehands. Ik schreef de gloednieuwe aankoop nog keurig op, maar stak daarna al snel mijn kop in het zand. Te confronterend.
Buy Nothing New
Klimaatcoaches Roos en Saskia pakten het serieuzer aan. Roos deed in oktober mee aan de Buy Nothing New-maand en deelde haar voornemen met haar LinkedIn-netwerk. In een vlogje, waarin ze bovendien anderen opriep om met haar mee te doen. Kijk, da’s nog eens een stok achter de deur! Uiteindelijk kocht ze in de hele maand maar één keer iets nieuws: een mondkapje. Dat uiteindelijk niet mooi aansloot. Hmm. Marleen, die vanuit Roos’ netwerk aanhaakte, kocht een fonduepan… en kwam niet veel later tot de ontdekking dat ze er ook nog een in de kelder had staan. Oeps!
Saskia is zelfs bezig aan een heel Buy Nothing New Year, wow! En ook zij doet dat bepaald niet stilletjes voor zichzelf. Ze schrijft en vlogt erover en kreeg al de nodige media-aandacht. Ze verkleint dus niet alleen haar eigen voetafdruk, maar inspireert ook nog eens anderen tot het maken van klimaatvriendelijke keuzes. Wat overigens zonder gezin al lastig is, maar mét helemaal: het leek haar de kers op de taart om het huis tweedehands te restylen, maar dat kwam haar bijna op een relatiecrisis te staan (‘het was ook zijn huis en niet zijn challenge en hij had echt geen zin in al die studentikoze kringloopmeuk’). Nee hoor, viel mee, maar wees gewaarschuwd: de uitdaging van zo’n uitdaging ligt soms waar je ‘m niet verwacht!
Inzicht
KlimaatGesprekken-deelnemer Linda biechtte tijdens de bijeenkomst over consumeren op dat ze een zwak had voor met name spelletjes, boeken, en speelgoed voor haar dochter. Daarom nam ook zij zich voor in 2020 een jaar lang niets te kopen, of in elk geval niets nieuws. Hield ze het vol? Nee, dat niet, maar toch ziet de winst: ‘Door de lockdown afgelopen voorjaar begon ik te twijfelen of niks-kopen wel zo’n goede bijdrage aan de wereld was. Ik bedacht me dat het er meer om gaat de goede dingen (duurzaam) te kopen. Het heeft me er nog meer bewust van gemaakt dat ons systeem niet werkt, omdat het alleen maar in stand blijft als we kopen, kopen en nog meer kopen. Ik ben per saldo vooral bewuster gaan kopen om díe ondernemingen overeind te houden waarvan ik ook echt wil dat ze het redden. Zo werd de uitdaging in elk geval een mooie exercitie in bewustzijn.’
Story of solutions
Goed. Misschien is niets nieuws kopen ook voor jou een brug te ver, maar wil je wel dat je aankopen bijdragen aan echte oplossingen voor een duurzame toekomst. Hoe weet je dan waar je zijn moet? Het mooie en inspirerend filmpje The Story of Solutions geeft een aantal handvatten. Echt duurzame en toekomstgerichte projecten/ondernemingen/bedrijven veranderen het doel van het economische spel: ze mikken niet (uitsluitend) op financiële winst, maar richten zich op ons welzijn. Ze houden rekening met álle kosten, ook die voor het milieu en onze gezondheid. Ze leveren een bijdrage aan het verkleinen van de kloof tussen arm en rijk. En ze leggen de macht niet bij een bedrijf, maar geven die terug aan de burgers. Urgenda biedt dergelijke initiatieven sinds kort een online platform: Samen sneller Duurzaam. Dus áls je online gaat shoppen, begin dan vooral daar!
Niets nieuws kopen: 6 tips
Ok. Doe je mee? Met deze tips kom je een heel eind.
- Hou je voornemen niet voor jezelf, maar vertel anderen erover. Misschien zijn er wel vrienden of collega’s die mee willen doen?
Het helpt enorm als je elkaar kunt elkaar motiveren en helpen én samen kunt lachen om eventuele blunders. Want hé, niemand is perfect. Relativeer de boel en pak de draad weer op.
- Ruim je huis op!
Klinkt misschien raar, maar is eigenlijk een open deur: als je weet wat je hebt, weet je ook beter wat je wel en niet nodig hebt.
- Leen spullen die je maar eenmalig of zo af en toe nodig hebt van buren, vrienden, familie.
Een boor, een pomp voor die opblaaskrokodil, een uitschuifladder om bij de dakgoot te kunnen… Grote spullen liggen voor de hand, maar klein kan net zo goed: ik ben weleens naar de buren gegaan toen ik een theelepel uienpoeder nodig had voor een nieuw recept dat ik misschien maar één keer zou maken. Ok, de wereld vergaat niet van een verpieterd beetje uienpoeder, maar je snapt wat ik bedoel.
- Handen uit de mouwen: maak het zelf.
Je krijgt een uniek item en als bonus: nieuwe dingen leren is supergoed voor je brein! Repareren scharen we hier voor het gemak ook onder.
- Ga voor tweedehands!
Niet nieuw van zichzelf, wel nieuw voor jou. Need I say more?
- Bedenk waaróm je zo nodig nieuwe spullen wilt kopen.
Als je gewend bent zonder al te veel nadenken nieuwe spullen te kopen, kan het best een verandering zijn. Sta af en toe eens stil bij hoe het voor je is: wat gaat er goed, wat vind je lastig? Misschien kom je erachter waarom je eigenlijk koopt: is het om erbij te horen? Om inderdaad de economie draaiende te houden? Omdat je het verdiend hebt? Waarschijnlijk ontdek je gaandeweg alternatieven.
Ten slotte: koop als burger en niet als consument
Soms lukt het gewoon niet en heb je echt iets nieuws nodig. Stel je zelf dan op als burger. Denk aan The Story of Solutions. Koop het liefst bij een ondernemer in de buurt en/of duurzaam en zo mogelijk lokaal geproduceerd. Als we dat allemaal doen, zorgen we er samen voor dat die duurzame toekomst een stapje dichterbij komt. Ik doe gewoon een nieuwe poging. Doe je mee?