tekst Andra Weg
Klimaatburgemeester van Berkelland…
…zo mag ik mij tot 31 december van dit jaar noemen. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (het blijft een bijzondere combinatie) heeft dit ambt in het leven geroepen in het kader van de Nationale Klimaatweek, die dit jaar viel van 28 oktober t/m 5 november. De klimaatburgemeesters, zo is het idee, zijn lokale voorbeelden die hun medeburgers inspireren om ook betere klimaatkeuzes te maken. Dat is een (beginnend) klimaatcoach op het lijf geschreven! Vandaar dat ik mij, nog net voor de deadline, aanmeldde via www.iedereendoetwat.nl.
Verrassing
Per e-mail of telefoon zou ik extra informatie krijgen, maar ik hoorde niets. Daarom was ik nogal verrast toen ik uit het plaatselijke suffertje moest vernemen dat ik de eerste klimaatburgemeester van Berkelland was. De verbazing maakte al snel plaats voor lichte paniek, want ik had weliswaar wel een idee over hoe ik dit ambt wilde invullen, maar dat verder niet uitgewerkt omdat ik maar niets van het ministerie hoorde.
Op de fiets langs duurzame initiatieven
Maar goed, onder druk wordt alles vloeibaar… Gelukkig beschik ik, mede door mijn werk als raadslid, over een redelijk groot netwerk. Dus na wat telefoontjes en een oproep op de socials kon ik mijn vage plannetje verwezenlijken: zoveel mogelijke duurzame initiatieven in Berkelland een bezoekje brengen en de aandacht geven die ze verdienen. Eigenlijk wilde ik dit te voet doen, maar dat was toch iets teveel van het goede in de tijd die ik had. Berkelland is de een na grootste plattelandsgemeente van Nederland (van oost naar west toch ruim 40 km), daar moet je tijd voor uittrekken. Gelukkig is de fiets een goed alternatief!
Klimaatvriendelijke keuzes nog niet vanzelfsprekend
Als ik eerlijk ben: ik had vooraf niet al te hoge verwachtingen, het klimaatbewustzijn is hier nog niet zo groot. De intensieve veehouderij en centrumrechtse partijen hebben veel aanzien en een flinke vinger in de pap. Zeggen dat je geen vlees eet en bijna geen zuivel staat ongeveer gelijk aan vloeken in de kerk. Afstanden zijn groot, het winkelbestand bestaat uit reguliere supermarktketens en de standaard warenhuizen (HEMA, Action etc.). Je moet dus nogal wat hindernissen overwinnen om klimaatvriendelijke keuzes te maken. En wie dat doet, doet dat veelal stilzwijgend, om een overvloed aan snerende opmerkingen, oeverloze discussies en klimaatontkennende of -bagatelliserende opmerkingen te vermijden. Daarom heb ik ook de klimaatcoach training gevolgd. Ik kan niet wachten te starten met een workshopreeks en op een positieve manier het gesprek hier in Berkelland op gang te brengen, al is dat ook wel spannend!
De aftrap: klimaatadaptatie en vega-dagen
Maar de aftrap begon meteen goed: als eerste bracht ik een bezoek aan mijn collega-burgemeester, die wel in was voor een leuke post op social media! Hij maakt zich hard voor klimaatadaptatie, want we zitten hier in de Achterhoek met een flinke uitdaging: we verdrogen. De huidige waterhuishouding is ingericht op afvoer van water, terwijl we het water tegenwoordig juist zouden moeten vasthouden en opslaan. Dat hij daarna voor camera wilde onthullen dat hij nog maar 2x per week vlees eet, vond ik prijzenswaardig voor een VVD-burgemeester en een hele mooie persoonlijke klimaatkeuze!
Het werd alleen maar beter
Daarna werd het eigenlijk alleen maar beter. Ik bezocht het eerste voedselbos in Berkelland in wording: 12 hectare weiland bij Neede wordt door de eigenaren, een boerend gezin, getransformeerd tot een agrarisch voedselbos.
Verschillende mensen en bedrijven benaderden mij met verhalen over hoe zij geïsoleerd hadden en zonnepanelen en warmtepompen hadden aangeschaft. Inspirerend was mijn bezoek aan een jong stel dat hun huis verbouwd heeft tot vrijwel energie-neutraal. Ze hebben het ingericht met tweedehands meubels en kopen voor zichzelf vooral tweedehandskleding.
Vergaderen onder het bladerdak
Ook mijn bezoek aan Bram Pape vond ik heel inspirerend. Ik trof hem op zijn beide bedrijven. In het ene bedrijf verkoopt hij waterornamenten, nu nog van beton, maar hij onderzoekt samen met de fabrikant een duurzamere vorm. Het productieproces is heel kleinschalig en al flink verduurzaamd: hij droogt het beton met behulp van elektrische vloerverwarmingsplaten, wat veel energie bespaart. En wat hij nog nodig heeft, komt van zijn eigen zonnepanelen. Maar zijn andere bedrijf is wellicht nóg inspirerender. Hij verhuurt groene flexplekken en vergader- of conferentieruimtes. De conferentiezaal is een schuur gestut door bomen en struiken, je vergadert onder het bladerdak! Zelfs het sanitair is omgeven door planten en bomen. Er wordt efficiënt verwarmd door veel gebruik te maken van de inval van zonlicht en door het temperen van verwachtingen. Een dikke jas in de winter wordt warm aanbevolen… Een erg mooie plek om klimaatgesprekken te houden.
Berkelland klimaatvriendelijker dan ik dacht
Als klimaatburgemeester gaan er deuren voor je open en wat blijkt? Er zijn meer mensen dan ik had gedacht die stappen zetten, klein, maar soms ook groot! De oogst na één week: veel positieve verhalen en een flinke portie hoop. Ik kijk uit naar de volgende weken en de klimaatgesprekken die ik hier ga voeren.
Woon je in (de omgeving van) Berkelland en wil je ontdekken welke klimaatvriendelijkere keuzes jij kunt maken? Doe mee aan onze workshopreeks! Andra start in januari samen met klimaatcoach Gerdie twee nieuwe groepen, op maandagavond en woensdagochtend. Kijk hier voor meer info en/of om je in te schrijven.