Sinterklaas, wie kent ‘t niet? Het is (bijna) het begin van een van mijn favoriete sinterklaasliedjes van Het Goede Doel. Al vind ik dit nummer van Henk Temming stiekem nog beter.
Maar deze blog gaat niet over Henk Westbroek of mijn muziek(wan)smaak, maar over het antwoord op de vraag: sinterklaas, wie kent ‘t niet? Het antwoord daarop van veel mensen (kinderen én volwassenen) is veelzeggend: cadeautjes, pakjes, presentjes, en… ehm… nog meer cadeautjes.
Consumptiefeest
Sinterklaas is naast een kinderfeest en een gezellige avond met het gezin, de familie of vrienden namelijk vooral ook een ‘consumptiefeest’ geworden. De cadeaus kunnen niet groot en duur óf juist klein en nutteloos genoeg. Speelgoedwinkels en online shops overladen je met de mooiste spullen en kosten noch moeite worden gespaard om de zak op 5 december maar zo vol mogelijk te krijgen.
Daar is op zich natuurlijk niets mis mee; ik gun iedereen een feest naar eigen smaak en vind het zelf ook leuk om cadeautjes te krijgen van de sint (daarom ben ik altijd zo lief). Maar het is zonde als de helft van het speelgoed ongebruikt eindigt in de kast of als de goedkope plastic speeltjes van de Action na drie dagen kapot in de hoek liggen.
De sint op de groene toer
Maar het ook anders, want de goedheiligman kan best nog wat duurzame keuzes maken! En je hoeft je daarbij echt niet schuldig te voelen dat de cadeautjes ‘minder’ zijn of dat je inlevert op het feestje.
Trek daarom als sint eens de stoute schoenen aan, zet je groene mijter op en ga aan de slag met (een van) deze 9 tips:
Tip 1: ga voor duurzame materialen
Veel speelgoed wordt gemaakt van plastic, omdat het stevig en goedkoop is. Maar naast berichten over schadelijke stoffen voor kinderen in plastic, is het ook niet bepaald duurzaam materiaal.
Overweeg daarom eens om voor hout, bamboe of andere natuurlijke materialen te gaan. Ook dat is hartstikke stevig, gaat lang mee en ziet er nog leuk uit ook. En eerlijk is eerlijk, mijn favoriete speelgoed was uiteindelijk toch mijn houten Brio-trein ;-).
Tip 2: maak vooraf een lijst of limiet
Wat ook scheelt is jezelf in bescherming nemen als je sinterklaasinkopen gaat doen. Spreek van tevoren af met elkaar (of jezelf) hoeveel geld je uit mag geven of hoeveel cadeaus je in totaal mag kopen. Dat helpt je bij het weerstaan van alle verleidingen in de (online) winkel.
Wat trouwens ook werkt is een lijstje maken (het ingekorte verlanglijstje). Het is namelijk net als met de boodschappen: als je thuis opschrijft wat je nodig hebt, ben je minder snel geneigd om impulsaankopen te doen.
Tip 3: kies voor kwaliteit en keurmerken
Voor kleine cadeautjes in de schoen is het nog wel eens verleidelijk om voor goedkoop te gaan. Denk aan de ‘eurocadeautjes’ bij de discounters. Het grote nadeel is dat het vaak snel kapot gaat, en daarbij blijft het in veel gevallen maar even leuk om mee te spelen.
Kies daarom liever voor iets minder maar duurdere cadeaus met een kwaliteitslabel of keurmerk. Die gaan wat langer mee en blijven leuk. Zo weet je zeker dat je kinderen er jarenlang plezier van (kunnen) hebben!
Tip 4: sla batterijen over
Batterijen zijn erg schadelijk voor het milieu, zeker als ze ‘gewoon’ bij het restafval eindigen (en dat gebeurt dus best vaak). Probeer daarom speelgoed te kopen zonder batterijen of accu. Kom je er niet onder uit? Koop dan oplaadbare batterijen (of speelgoed op zonne-energie).
Overigens is kinderspeelgoed dat geluid maakt voor mij als ouder sowieso een drama. Het is hard, schel en gaat de hele dag door. Ik raak binnen no time overprikkeld en zie dan nog wel eens de kans om het in een onbewaakt moment ‘zoek te ruimen’ achterin de kast. Dus doe ook jezelf eens een plezier en koop batterij- en geluidsarm speelgoed!
Tip 5: ruil of koop tweedehands
Een andere optie is gaan voor tweedehands, bijvoorbeeld met een bezoek aan de kringloopwinkel, Marktplaats of een nieuw initiatief: een avond van recyclesint.org. Daar wordt genoeg ongebruikt speelgoed aangeboden (vast vorig jaar gekregen van sinterklaas).
Je kunt ook zelf een ‘ruilavond’ organiseren met kennissen of vrienden en eens in hun speelgoedkist duiken. Dat is vooral handig als er een leeftijdsverschil is, zodat je ‘op de groei’ kunt ruilen.
Tip 6: geef iets leerzaams
Bij cadeautjes denken we vaak aan speelgoed. Veel kinderen krijgen ook liever Playmobil dan een regenjas. Toch kunnen leerzame of functionele cadeaus ook hartstikke leuk zijn. Een voor de hand liggend voorbeeld is een boek, maar het kan creatiever.
Wat dacht je bijvoorbeeld van een fruitboompje of andere planten voor in de (moes)tuin, die de kinderen zelf moeten verzorgen én waar je daarna de vruchten van kunt plukken? Een leuke nieuwe broodtrommel met een gave drinkfles voor naar school is ook vaak een succes. Of waarom geen mooie klok of andere meubels om de slaapkamer te restylen?
Tip 7: vermijd inpakpapier
De spanning van wat er toch in dat pakje zit is vaak al de helft van het plezier. Toch is al dat inpakpapier weinig duurzaam. Zeker niet als het gelijk kapot wordt gescheurd en daarna bij het oud papier eindigt. Gelukkig kan het ook anders!
Zo kun je cadeaus inpakken in cadeaudoosjes of tasjes die je daarna kunt hergebruiken. Of wat dacht je van tijdschriften of kranten, of oud inpakpapier van bijvoorbeeld een verjaardag? Een mooi lint, leuke stickers of een kort gedicht erop en het ziet er hartstikke gezelig uit!
Tip 8: geef belevenissen
Kinderen vinden het vaak het leukst om ‘fysieke cadeaus’ te krijgen. Toch hoeven cadeaus niet altijd materieel te zijn. Mooie herinneringen kunnen een leven lang bijblijven, waar speelgoed nog wel eens vergeten wordt.
Overweeg daarom eens om in plaats van nog meer spullen in de speelgoedkast te kiezen voor een ‘belevenis’: een dagje naar een pretpark, een musicalbezoek, een ritje op een pony, een abonnement op een dierenpark of een bezoek aan de bioscoop. Je kunt daar trouwens alsnog een cadeautje bij stoppen, zoals een 3d-bril voor de film of wat lekkers voor de pony.
Tip 9: geef het twee keer
Een laatste tip: neem in januari het ongebruikte speelgoed stiekem weer in beslag en geef het in december opnieuw. Of kun je dat echt niet maken? Ach, bij kinderen onder de drie jaar is het waarschijnlijk prima. En sinterklaas moet toch ook op de kleintjes letten – letterlijk en figuurlijk.
En het oude speelgoed dan?
Overigens is de sinterklaasperiode ook een goed moment om samen met je kind kritisch door de speelgoedkast te gaan. Speelgoed dat niet (meer) leuk is kun je vervolgens een mooi tweede leven geven, bijvoorbeeld via de kringloop, een crèche of school of een organisatie die arme gezinnen ondersteunt.
En wil je er naast een goed gevoel ook nog geld aan overhouden? Bewaar het dan tot Koningsdag en verkoop het samen op de rommelmarkt. Een gezellige middag gegarandeerd!