Aan het eind van het jaar: terugblikken en vooruitkijken

De vrije dagen rond Kerst en Oud en Nieuw zijn een goed moment om je successen van het afgelopen jaar te vieren en plannen te maken voor het jaar dat komt. Veel heb je er niet voor nodig: met pen en papier en een uurtje ongestoorde tijd kom je al een heel eind. Dus ga er even voor zitten en beantwoord onderstaande vragen. Je kunt het alleen doen, op een stil moment voor jezelf, of juist samen met je huisgenoten. Beantwoord de vragen dan eerst ieder voor zich en ga er na afloop over in gesprek. Daarna kun je samen je voornemens voor volgend jaar opschrijven.

Benodigdheden: pen en papier en een uurtje ongestoorde tijd. Eventueel ook handig: je werkboek van KlimaatGesprekken en internet.

TERUGBLIK
1. Maak een lijst met de klimaatstappen die je afgelopen jaar hebt gezet. Wees zo uitvoerig mogelijk, benoem klappers en kleine stapjes. Die ene keer dat je een vega(n) gerecht bestelde, de tochtstrips die je hebt aangebracht, dat je ondanks de regen niet met de auto maar met de fiets naar de supermarkt ging… Het mag er net zo goed op als die trein- in plaats van vliegvakantie, die zonnepanelen of spouwmuurisolatie en de overstap naar een groene bank. Zolang het eerder maar geen standaardgedrag was.

2. Markeer met een kleur onder welke categorie elke stap valt: wonen, voeding, vervoer, consumptie, gesprek en overig.
Maak een legenda en noteer het aantal stappen in elke categorie. In welke categorie zette je de meeste stappen, in welke de minste? Ben je verrast of had je dit wel verwacht?

3. Wat vond je de meest uitdagende actie? Haal al schrijvend je herinneringen op. Wie of wat inspireerde je dit te doen? Welke hobbels moest je overwinnen en wie of wat heeft je daarbij geholpen? Wat heeft het je uiteindelijk gebracht?

4. Heb je je impact al eens eerder berekend? Doe dat dan nu nog eens met diezelfde tool en kijk wat het verschil is. Nog nooit gedaan? Neem dan bijvoorbeeld de tool van Babette Porcelijn (die het boek ‘De verborgen impact’ schreef) of die van van Milieu Centraal om je huidige voetafdruk te berekenen.

5. Vier de stappen die gezet zijn! En onthou: het is geen wedstrijdje wie er het meest doet of het ‘best’ bezig is. Wat voor de een heel makkelijk is, kan voor een ander lastig zijn. Hou het bij jezelf!

VOORNEMENS
1. Maak een lijst met klimaatstappen die je komend jaar zou kunnen zetten. Denk niet aan alle mitsen en maren, maar zie het als een eerste brainstorm: waar liggen de kansen?

2. Formuleer een intentie voor het komende jaar: met hoeveel procent wil je je impact terugbrengen? Hou het haalbaar: een reductie van 10 of 20% is reëler dan eentje van 50%. Als je de lat té hoog legt, is het risico dat je compleet afhaakt groot. En in dat geval heb je 0% winst.

3. Lees je lijstje met mogelijke klimaatstappen nog eens door: welke spreken je aan? Waarschijnlijk zijn dat de stappen die je haalbaar lijken en/of waar je gemotiveerd voor bent (anders spraken ze je niet zo aan). Onderstreep ze als doel voor het komende jaar.

4. Vul de rekentool opnieuw in alsof je al een jaar verder bent. Doel behaald? Gefeliciteerd, je hebt een basisplan voor 2020! Nog niet? Bedenk dan welke stappen meer impact hebben en hoe je die zou kunnen aanpakken. Misschien is er een categorie die er afgelopen jaar bekaaid vanaf kwam en die wel wat aandacht kan gebruiken? Denk aan de meest uitdagende aanpassing van het afgelopen jaar en hoe je die hebt getackeld. Je kunt meer dan je denkt! Heb je gebrek aan inspiratie, gebruik dan de lijsten achterin je KlimaatGesprekken werkboek, www.klimaatklappers.nl of www.10klimaatacties.be.

5. Bedenk wie of wat je kan helpen/stimuleren/motiveren en maak ten slotte een mooie reminder voor jezelf. Schrijf je acties zo concreet mogelijk op (dus niet: ‘minder vlees eten’, maar ’twee keer per week vegetarisch koken’) en verdeel ze over de maanden van het jaar, want ook hier geldt: (gedrags)veranderingen kosten tijd en pak je alles tegelijk aan, dan is de kans dat je afhaakt groot. Hang de reminder ergens op waar je hem vaak tegenkomt.