Tekst: Pauline de Bruin
Klimaatbewustzijn is Arda van Helsdingen met de paplepel ingegoten. ‘Mijn vader is bioloog en ik was me er al vroeg van bewust dat ons handelen gevolgen heeft voor de hele aarde.’ Met dat diepgewortelde besef sloot Arda zich ruim 4 jaar geleden enthousiast aan bij KG. Ze coachte diverse KG-groepen, naast haar werk als landschapsarchitect, natuurcoach en wildplukgids.
Arda, je bent door je werk dagelijks bezig met natuur en klimaat. Kun je daar meer over vertellen?
Drie dagen per week houd ik me bij Bureau Waardenburg bezig met ecologie en landschap. Wij adviseren gemeenten in heel Nederland, bijvoorbeeld op het gebied van biodiversiteit. Of we ontwerpen een ecoduct voor ze. We zetten bij zulke projecten in op participatie van bewoners. Die willen het soms nóg groener dan ik! Echt, mensen willen heel graag. Je merkt dat zowel burgers als gemeenten veel meer open staan voor zaken als tegels wippen en insectvriendelijk beplanten, dan een paar jaar geleden.
Daarnaast ben ik wildplukgids. Ik wilde mensen graag laten zien wat de natuur voor waarde voor ons heeft, hen daar bewust mee in aanraking brengen. Een paar keer per jaar ga ik met een groepje wildplukken in de omgeving van Utrecht. Soms werk ik samen met een kok en bereiden we daarna een lekker gerecht met de noten, zaden, paddenstoelen of bessen die we hebben verzameld. Een ideaal teamuitje. Mensen zijn hierover zó enthousiast, dat ik het elke keer weer leuk vind.
Tenslotte ben ik ook nog natuurcoach, wat inhoudt dat je met mensen in de natuur een gesprek voert over hun loopbaan of over levensvragen. Al wandelend en door met de symboliek van de natuur te werken, kom je tot inzichten.
Je hebt dus ervaring als coach, hielp dat toen je je aansloot bij Klimaatgesprekken?
Dat was wel wat me aansprak, de combinatie van coaching en klimaatactie. Eerst deed ik uiteraard mee als deelnemer, later ging ik zelf groepen doen. De laatste reeks was online, het was dit jaar een uitkomst, maar ik vind het persoonlijk toch minder prettig. Gelukkig ziet het ernaar uit dat we dit najaar weer gewoon bij elkaar kunnen komen. Ik vind het leuk als mijn mede-coach nog nieuw is, zodat ik hem of haar kan coachen bij het begeleiden van zo’n groep. Het voordeel van mijn coachervaring is dat ik goed kan luisteren. Als KG-coaches hebben we geleerd niet steeds te zenden, maar af te wachten of een deelnemer zelf een ‘haakje’ geeft, waarop je door kunt gaan. Dat doe ik in mijn werk ook. Zo kun je iemand hopelijk helpen de volgende stap te bereiken.”
Sommige deelnemers zijn na de eerste keren down van alle klimaatkennis die ze opdoen en worstelen met het idee dat klimaatvriendelijk leven gelijk staat aan ‘niks meer mogen’. Het is voor hen een heel proces van loslaten en nieuwe mogelijkheden ontdekken. Hoe was dat voor jouzelf?
Voor mijzelf is het niet moeilijk om zo duurzaam mogelijk te leven. Vanuit huis kreeg ik dat al mee. Ik ga bewust om met vlees eten, trek een extra trui aan als het koud is in plaats van de verwarming hoger te zetten, gebruik zo min mogelijk verpakkingsmateriaal, et cetera. Iedereen in mijn omgeving weet: Arda is groen. In die zin is het makkelijk. Ik moest als coach juist leren inzien dat dit lang niet voor iedereen vanzelfsprekend is en leren rekening houden met het rouwproces waar sommige deelnemers doorheen gaan. Inmiddels weet ik dat het gesprek over je voetafdruk verlagen makkelijker is met derden dan met mensen die dichtbij je staan. Thuis probeer ik mijn pubers niet teveel te pushen. En ik respecteer het als mijn partner soms zegt: ‘Nu even niet over de beste klimaatkeuze.’ Maar door enthousiast te zijn over klimaatvriendelijke opties, probeer ik mensen in mijn omgeving toch zoveel mogelijk mee te krijgen, zonder opgeheven vingertje.
Je bent al vijf jaar klimaatcoach, vrijwel vanaf het prille begin.
Ja. Na bijna 5 jaar denk ik stiekem weleens dat ik toe ben aan een andere uitdaging. KG verandert, omdat het zo groeit. Dat is natuurlijk goed voor de klimaattransitie, we bereiken veel meer mensen dan in het begin, maar de charme van die begintijd was dat we elkaar allemaal kenden. Het was zo’n warme groep van gelijkgestemden, geweldig was dat. Het KG-gevoel was en is: je wordt gezien als persoon, niet beoordeeld op wat je bent. Positief, want als je elkaar in je waarde laat, kun je samen veel bereiken. Ik hoop dat we manieren weten te vinden om elkaar vast te blijven houden, ook nu KG zo groot wordt, dat iedereen zich nog steeds gekend weet. Daar denk ik wel over na. Het coronajaar heeft dat natuurlijk niet gemakkelijker gemaakt. Misschien moeten we aansluiten bij een andere organisatie met meer professionele, betaalde krachten? De regio’s versterken? Ik weet het niet zo goed. De missie van KG is ijzersterk, maar we moeten wel nadenken over de toekomst.
Hoe dan ook: ik ben nog niet weg, ik wil zeker nog een keer een groep coachen! Er zijn net weer nieuwe coaches getraind, begrijp ik, dus eens kijken wat we kunnen plannen.
Meer weten over Arda’s werk als landschapsarchitect, natuurcoach en wildplukgids? Neem dan een kijkje op haar websites www.ardavanhelsingen.nl en www.buitengewijs.nl
Op 19 januari 2021 bestond KlimaatGesprekken officieel precies vijf jaar. Daar zijn we natuurlijk hartstikke trots op! Om dat te vieren, publiceren we tijdens ons lustrumjaar onder de noemer: Uit de kraamkamer van KlimaatGesprekken een reeks vraaggesprekken. Met mensen die zich voor ons hebben ingezet en/of zich door KG hebben laten inspireren.