Goede voornemens stranden minder vaak als je ze levend houdt. Door erover te praten met je buren bijvoorbeeld.
Trouw 16 maart 2018
Stel, je cv-ketel is aan vervanging toe. En je wilt, lekker duurzaam tenslotte, ook echt van het gas af. Een eerste digitale zoekactie naar een alternatief, de warmtepomp, levert een enorme stroom informatie en een prijsindicatie op van 7500 tot 17.000 euro. Dan zinkt de moed je al snel in de schoenen.
In de huiskamer van William Roeleveld in Sassenheim is deze situatie onderwerp van gesprek. Bij de warmte van een palletkachel zitten tien buurtbewoners op en rond de grote hoekbank en voeren een klimaatgesprek, onder leiding van groepscoach KlimaatGesprekken Bianca van Walbeek.
KlimaatGesprekken is de Nederlandse variant van de in Groot-Brittannië ontwikkelde Carbon Conversations: groepen stads- of buurtgenoten gaan met elkaar in gesprek over duurzame keuzes in hun eigen leven. Want duurzaamheid is heel persoonlijk. Hoe woon je, wat eet je, waar koop je je kleren? Er samen over praten werkt, blijkt uit onderzoek van de universiteit van Southampton: deelnemers aan de gespreksgroepen verkleinen hun ecologische voetafdruk gemiddeld met meer dan 20 procent.
“Welke warmtepomp je kiest, hangt af van waar je voor gaat”, zegt buurtbewoner Jim van der Zon, die het aanbod in kaart bracht. “Wil je helemaal van het gas af of niet?” “Er is ook een tussenoptie, een hybride pomp. Die schakelt je cv bij wanneer dat nodig is”, vult buurman Daan van Heteren aan. “Helemaal van het gas af is natuurlijk wel de Mercedesoptie”, vindt Eveline Botter. “Maar dan moet je isolatie op orde zijn, anders heeft het geen zin.”
Vier gesprekken over wonen
Deze buurtbewoners weten waar ze het over hebben, zoveel is duidelijk. Het is dan ook een speciale editie van KlimaatGesprekken. Het gemeentelijk samenwerkingsverband van Hillegom, Lisse en Teylingen (HLT Samen) benaderde Van Walbeek met de vraag: hoe krijgen we bewoners in beweging? Want let wel, duurzaamheid moet tegenwoordig aan de man gebracht worden, met alle terminologie van dien. ‘Welwillenden’ en ‘sympathisanten’ zijn wel bereid de ‘aanjagers’ te volgen, maar laten zich eerder ontmoedigen door hindernissen of tegenvallers. Rob de Mooij, beleidsmedewerker duurzaamheid van het samenwerkingsverband: “We zien dat er best veel belangstelling is voor het verduurzamen van woningen. Mensen vragen offertes aan, bellen in het beste geval het Duurzaam Bouwloket voor informatie over subsidiemogelijkheden of ondersteuning, maar vaak blijft het daar dan bij. Ik ken het ook van mezelf, hoor, als bewoner. Het gaat soms ook om forse investeringen.”
De Mooij vroeg Van Walbeek vier dialooggesprekken op te zetten rondom het thema wonen. Het gesprek op de hoekbank van Roeleveld was de derde in deze reeks. “We gaan kijken of dit werkt”, zegt De Mooij. “In het slechtste geval leren we ervan.”
Mooie partners
De andere rol in dit verhaal is weggelegd voor het Duurzaam Bouwloket. Sinds 2016 is elke gemeente verplicht een digitaal energieloket te hebben, waar burgers terechtkunnen met vragen over de verduurzaming van hun woning. Duurzaam Bouwloket verzorgt deze dienst voor de 110 gemeenten in de regio Holland-Rijnland, zo ook voor Sassenheim.
“Wij geloven in de combinatie van digitaal advies en actieve begeleiding”, zegt Roy Langedijk, een van de twee oprichters van Duurzaam Bouwloket. “Wij zijn vooral van de technische kennis. Wij informeren bewoners over welke stappen ze kunnen zetten en geven advies na offerteaanvragen. Maar uiteindelijk is het dan toch de bedoeling dat bewoners zelf aan de slag gaan. KlimaatGesprekken is daar een mooie partner voor.”
En inderdaad, waar buurtbewoners nog aarzelen of ze al dan niet kiezen voor de warmtepomp met Mercedes-opties, verwijst Bianca van Walbeek door naar het Duurzaam Bouwloket. “Zij kunnen adviseren wat het beste past bij wat jij wil.” Dat advies is onafhankelijk, met hooguit een voorkeur voor lokaal, onderstrepen beide organisaties.
En dat is maar goed ook, want zulke gesprekken werken niet wanneer er een commercieel luchtje aan zit, bleek al eerder. “We hadden hier een paar jaar terug het project Samen Groen”, vertelt Botter. “Maar de mensen die dat begeleidden, waren niet objectief. Die verkochten wat ze adviseerden. Ja, dááag, daar ging niemand in mee natuurlijk.”
Tips delen via de site
Tijdens het klimaatgesprek wordt meegeschreven, maar Jim van der Zon zet de resultaten van al het uitzoekwerk ook op de website van Vems, een bewonersorganisatie van zo’n 177 vergelijkbare huizen uit de buurt. Handig, want daardoor zijn de tips zó door andere buurtbewoners over te nemen. “Radiatorfolie!”, raadt Joop aan. “Dat werkt als een trein. Alleen hier in de buurt is het nergens te krijgen. Ik heb het besteld via Bespaarbazaar.nl. Kost nog geen 15 euro per meter.” Prima tip, komt op de website.
“Wat hebben we nog nodig voor de volgende bijeenkomst?”, vraagt Bianca van Walbeek. “Dat is dan de laatste alweer.” Meer informatie over subsidieaanvragen, wordt er geopperd. Roeleveld gaat het uitzoeken, belooft hij. Van der Zon en Daan van Heteren puzzelen nog even door op de warmtepompen en Frank de Vries zal nog op de site zetten hoe hij het kruipluik in de keuken heeft geïsoleerd: “Ik mocht gewoon een restplaatje purschuim meenemen bij die bouwmarkt hier om de hoek.”
Meer dan gezelligheid
Maar vooral wil men na de laatste bijeenkomst contact blijven houden. “Het helpt altijd als je enthousiaste verhalen hoort”, vindt Frank de Vries. “Ik blijf graag delen welke stappen je allemaal kan zetten. Nu ik weet dat jullie de zolder aan het isoleren zijn, kom ik graag een keer kijken.”
“Geweldig toch?”, zegt Van Walbeek na afloop. “Je merkt echt dat ze elkaar gevonden hebben hierin. Dat is precies waar we het voor doen.”
En de gemeente? Wanneer beschouwt De Mooij dit experiment als geslaagd? De beleidsmedewerker wordt vrolijk van alle enthousiasme maar onderstreept dat ‘het moet meer worden dan drie maanden gezelligheid.” Cijfermatig heeft De Mooij dat naar eigen zeggen nog niet onderbouwd. “Ik krijg na elke bijeenkomst een verslag van de groep: welke acties zijn er concreet uitgevoerd of opgestart door de gesprekken? Maar we zijn natuurlijk benieuwd naar het uiteindelijke resultaat.”
Voor meer informatie: www.klimaatgesprekken.nl, https://duurzaambouwloket.nl
Dinsdag 20 maart 20.00-22.00 uur: ‘Tegenlicht Meet Up’ in Pakhuis De Zwijger: Worsteling van de Groenmens
Lees het originele artikel van ‘Overgewaaid uit Engeland: Praten tot de buurt groen is’ op Trouw.nl via deze link.